Otomotiv endüstrisinde 2021’in son çeyreğinde devreye giren ana sanayi projeleri kalıp sektörünü hareketlendirdi. Sektör, % 80 kapasite doluluğuna ulaştı. Otomotiv kenti Bursa’da da kalıpçılar 2025 yılına kadar aralıklı da olsa ivmelenmenin devam edeceğini belirtiyor.
BURSA – Türkiye kalıp sektörünün pazar büyüklüğü 2021 verilerine göre 2 milyar euro civarında, sektörün yıllık dış ticaret hacmi ise yaklaşık 610 milyon euro. 3 bin kadar firmada yaklaşık 55 bin kişi istihdam ediliyor. Katma değerli ihracatta Türkiye ortalamasının 1,5 dolar/kg olduğuna işaret eden Ulusal Kalıp Üreticileri Birliği (UKUB) Yönetim Kurulu Başkanı Şahan Eçin, kalıp sektöründe ise bu rakamın 25 ila 100 dolar/kg arasında değiştiğini vurguladı.
Geçen yıl özellikle otomotiv endüstrisinde yeni araç modellerinin devreye girmesinin kapasite artışına neden olduğuna vurgu yapan Eçin, “Oluşan yüzde 70-80 oranında ortalama kapasite doluluğunun 2022’de yeni ilave olacak olan projeler ile devam edeceğini tahmin ediyoruz. Özellikle 2021 son çeyrek ile devreye giren birçok yeni projeler ile yerli milli gururumuz Togg’un 2022 son çeyreğinde C-SUV üretimine başlayacak olması sektörümüze iş potansiyeli olarak olumlu katkılar sağlamıştır. 2025 yılına kadar da aralıklı olarak bu artışın devam edeceğini söyleyebiliriz” dedi. Pandemi döneminde sınırların kapanmasıyla yerli kalıpçılık ve kaliteli iş gücünün öneminin ortaya çıktığına değinen Şahan Eçin, sektörün Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesinde Yatırımı Öncelikli Olarak Destelenecek Ürünler listesinde yer aldığını hatırlattı.
Araç ağırlıklarının azaltılmasına çalışıyor
Yapılan makine yatırımlarıyla iç kapasitelerini yüzde 30 arttırarak, 240 bin saat/yıldan 320 bin saat/yıla yükselttiklerini belirten Beyçelik Gestamp Teknoloji ve Kalıp Fabrika Direktörü Burak Yaşar, elektrikli araç projelerinde yer almak için pres ve CNC yatırımlarını geçtiğimiz yıllarda tamamladıklarını, yurtdışı müşterilerinin elektrikli araçlarının battery box/tray kalıplarını ürettiklerini aktardı. Elektrikli araç projelerinde iş hacmini geliştirerek, yurt içi ve yurt dışı projelerde daha aktif yer almayı hedeflediklerini belirten Yaşar, “Beyçelik Gestamp olarak araç ağırlığının azaltılması, çarpmalara karşı direnç ve araç güvenliğinin artırılması konularında sac metal şekillendirme teknolojilerinde yeni çözümler sunuyoruz. Sıcak sac şekillendirme alanında kazanmış olduğumuz bilgi ve tecrübeleri; teknolojik alanda artırmak için özgün proses ve kalıp tasarımları gerçekleştirerek, ulusal ve uluslararası alanda rekabetçi ürünler sunmak üzerine birden fazla proje üzerinde çalıştık. Ana sanayiler ile güvenlik parçalarının yeni nesil malzemelere dönüşümü noktasında Ar-Ge çalışmalarımız devam ediyor. Ayrıca otomotiv sektöründe kullanımı yaygınlaşan ve birbirinden farklı özelliklere sahip yeni nesil malzemelerin ve özellikle de çelik dışı termoplastik malzemelerin şekillendirilebilirliği ve bu malzemelerin birleştirilmesi konusunda yaşanan sıkıntılara çözüm amaçlı mekanik kenetleme gibi yenilikçi birleştirme teknikleri üzerine çalışıyoruz” dedi.
“Yoğun bir proje döneminden geçiyoruz”
Ford’un Volkswagen ile birlikte yapacağı proje ile Togg projesinin iç piyasadaki mevcut iş hacmini doldurduğunu söyleyen Ermetal Şirketler Grubu CEO’su Yesari Süalp, “Öte yandan Renault’un yurt dışı projeleri için yaptığımız bağlantılar var. 2021 yılı kalıp faaliyetimizde full kapasite geçti. 2022 yılı iş hacmimizi de bu projeler kapsayacak. Projelerin hepsinin bu yılın ikinci yarısından itibaren başlayıp 2023’ün ortalarına kadar sürecek şekilde devreye girmesi planlanıyor. Yoğun bir proje döneminden geçiyoruz. 2021’de Ford’un projesindeki mevcut pozisyonumuzu korurken, aynı zamanda direksiyon milini yapmak üzere anlaşma sağladık. Co-design olarak proje sorumluluğu Nexteer firmasında, üretim bizde olacak. Öngörülen diğer projelerin de devreye girmesi durumunda 2024-2025’li yıllarda buradan 600 bin mil üretimi hedefliyoruz. Ayrıca yurt dışı olan ve Türkiye’de üretilmeyen projelerinden de ciddi bir iş hacmi aldık. Bu projeler bu senenin ilk çeyreğinden sonradan başlayıp 2023 ortalarına kadar peyderpey devreye girecek” değerlendirmesini yaptı.
“Kalıphanemiz 24 saat çalışıyor”
Orta ve büyük ölçekli kalıplardan yılda 40 adet üretebilecek yetkinliğe ulaştıklarını dile getiren Doku-San Genel Müdürü Serkan Sarıbal, şu bilgileri verdi: “Sac şekillendirmede kalıp büyük önem taşıyor. Bizim de tasarım yeteneğimizin en yüksek olduğu alan kalıp. Ciromuzun yüzde 15’i kalıp üretiminden geliyor. Bu yılın ikinci çeyreği itibariyle kalıphanede oluşacak boşluk sayesinde gelen talepleri değerlendirebileceğiz. Son aylarda kalıphanemiz 24 saat çalışıyor. Zaman zaman dışarıdan da destek almak zorunda kalıyoruz. Bu süreçte hem eleman sayımızı artırdık hem de makine parkımızı genişlettik. Halihazırda devam eden ana sanayilerin aktif birkaç projesi var. Bu da piyasadaki tüm kalıp ve fikstür üreticilerini iş hacminde artışa neden oldu” diye konuştu.
Yeni nesil malzeme kalıplarına odaklandı
Transfer ve progresif kalıplarda uzmanlaşan STA Kalıp, otomotiv endüstrisinde yaşanan dönüşüm paralelinde yeni nesil malzemelerin işleneceği kalıplar üzerinde çalışıyor. Firma bu kapsamda mühendislik kadrosunu da geliştiriyor. Pikosan Yönetim Kurulu Üyesi Soner Özkaya, “Bünyemizde 5 CNC makinemiz var, 6 metreye kadar transfer ve progresif kalıplar üretebiliyoruz. Üretimin yüzde 50’sini ihraç ediyoruz. Bu yıl ağırlıklı olarak Togg projesi için üretim yapan büyük tedarik sanayilerine kalıp üretiyoruz. Önümüzdeki süreçte karbon ve alüminyum gibi malzemelerin kullanımı ve çeşidi artacak. Metal parçada büyük oranda azalma olacak. Biz de bu çerçevede hem Pikosan hem de STA’da mühendislik kadrolarımızı geliştirmeye başladık. Geçen yıl 2019’a göre iki kat büyüme kaydettik. Bu yıl iş hacmi fazlalığı nedeniyle bir büyüme olacak” diye konuştu.
“2023 ve 2024 yıllarına da umutla bakıyorum”
Geçen yılın iş hacmini Ford ve Togg projesi ile dolduran TKare Mühendislik, bu yılın ilk dört ayını da şimdiden doldurdu. TKare Mühendislik Genel Müdürü Murathan Toktaş, “Togg’un üreteceği ilk model olan C-SUV modelinde görünür dış parçaların birçoğunda Tkare’nin imzası var. Proje kapsamındaki parçaların, fizibilitesinden kalıp tasarlanana kadarki aşamasına destek verdik. Hatta üretilebilir olmayan bir parçanın malzemesinin daha üretilebilir ve daha az maliyetli muadil bir ürünle imal edilmesine yönelik de proje geliştirdik. Geçen yıl ayrıca Ford projesini yapmıştık. Ford’un Romanya projesi var. Hem iş hacmimizde ciddi bir artış oldu hem de TL bazlı bir büyüme kaydettik. Yaklaşık yüzde 150 büyümeden bahsedebiliriz. Türkiye’deki iş potansiyeli anlamında sadece 2022 yılına değil, 2023 ve 2024 yıllarına da umutla bakıyorum” bilgisini verdi.
Kaynakça
1.https://www.dunya.com/sektorler/otomotiv/bursali-kalipcilar-2025e-kadar-dolu-haberi-653416