Enerjinin etkili ve verimli kullanılması her geçen gün daha fazla önem kazanıyor. Üretim hatlarında buhar kullanılan gıda, ilaç, tekstil, kağıt, sağlık, yenilenebilir enerji ve daha birçok endüstri enerji kayıplarının önüne geçmek ve verimlilik için kondenstop’a ihtiyaç duyuyor. Buhar kapanı veya buhar tuzağı olarak da bilinen kondenstop, buhar ve kondensi birbirinden ayıran otomatik bir tahliye vanası olarak görev yapıyor.
Belirli bir enerji verilerek üretilen buharın verimini artırmak ve kaybını azaltmak amacıyla kullanılan buhar kapanı yani kondenstop, buharın üretimi sırasında ortaya çıkan karbondioksit ve oksijen gibi gazların sistemden uzaklaştırılmasını sağlıyor.
Kondenstop neden kullanılır?
Belirli bir enerji verilerek üretilen buhar, proses cihazlarına borular yardımıyla taşınır. Boruların içerisinde taşınan buhar ilerlerken bir miktar sıcaklık, ısınım yoluyla dış ortama geçer ve bu durumda bir miktar buhar yoğuşarak borunun alt noktalarında kondens oluşturur. Bu durum ise buharın ısısını soğutarak, verimsizlik ve enerji kaybı gibi problemler doğurur.
Buhar hatlarındaki veya buhar kullanılan cihazlardaki kondensin buharla karışarak ısı transferini azaltmasını engellemek ve maksimum ısı transferini sağlamak için üretilen kondenstop, kondensi buhar hattından tahliye edip, buharı sistemde tutar. Buhar kullanılan ekipmanların çıkışlarına ve belirlenen aralıklarla buhar hatlarına montajlanan kondenstop’ların ana görevleri arasında:
- Oluşan kondensi tahliye etmek,
- Buharı cihazda tutarak kaçmasını önlemek,
- Hava ve yoğuşmamış gazları tahliye etmek yer alır.
Kondenstop çeşitleri
Kondenstop’ların prosese uygun seçilmemesi durumunda oluşan verimsiz çalışmanın sonucu olarak yüksek maliyetler ortaya çıkar. Kullanıldığı yer ve çalışma şartlarına göre her kondenstop’un avantaj ve dezavantajları vardır. Bu nedenle proses uygulamalarında kondenstop seçiminin dikkatli yapılması gerekir. Uygulama alanlarına göre çeşitlere ayrılan kondenstop’lar, 3 ana başlık altına ele alınır:
- Mekanik
- Termostatik
- Termodinamik
Mekanik kondenstoplar
Ters kovalı kondenstoplar ve şamandıralı kondenstoplar olarak ikiye ayrılır. Buhar ile kondens arasındaki yoğunluk farkını algılar ve kondensi buhar sıcaklığında tahliye eder.
Termostatik kondenstoplar
Denge basınçlı termostatik kondenstop ve bimetalik kondenstop olarak ikiye ayrılır. Sıcaklık farklarını algılayarak kondensi buhar sıcaklığının yaklaşık 10 derece altında tahliye eder.
Termodinamik kondenstoplar
Kondens ile flaş buhar arasındaki dinamik farkları algılar ve kondensi buhar sıcaklığının 1-2 derece altında tahliye eder.