TANAP, Türkiye–Azerbaycan kardeşliğinin en büyük projesi olarak Avrupa’nın enerji güvenliğini güçlendiriyor; çevre, kültür ve sosyal alanda geniş etki yaratıyor.
Enerjinin İpek Yolu 2019’dan Bu Yana Jeopolitiği Şekillendiriyor
Türkiye–Azerbaycan kardeşliğinin en stratejik projelerinden Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı (TANAP), 30 Kasım 2019’da Edirne İpsala’da düzenlenen tarihi törenle Avrupa’ya açıldığından bu yana bölgenin enerji akışında kritik bir rol oynuyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in katılımıyla açılan proje, bugün Azerbaycan, Türkiye ve Avrupa Birliği’ni birbirine bağlayan en önemli enerji koridorlarından biri konumunda.
Güney Gaz Koridoru’nun Omurgası
TANAP, Şah Deniz-2 sahasından çıkarılan gazı 1.811 km’lik hat üzerinden Türkiye’ye ulaştırıyor ve Türkiye–Yunanistan sınırında TAP (Trans Adriyatik Boru Hattı) vasıtasıyla Avrupa’ya bağlıyor.
Gaz Yunanistan, Arnavutluk ve İtalya üzerinden Avrupa pazarlarına taşınarak kıtanın tedarik güvenliğine kaynak ve güzergâh çeşitliliği sağlıyor.
20 İlden Geçen Dev Enerji Ağı
Ardahan Posof’tan başlayıp Edirne’ye ulaşan hat:
- 20 il, 67 ilçe ve 600 köyden geçiyor.
- Türkiye’nin doğusundan batısına uzanan benzersiz bir enerji köprüsü oluşturuyor.
Bu geniş kapsama alanı, TANAP’ı sadece bir boru hattı olmaktan çıkarıp bölgesel kalkınmayı tetikleyen stratejik bir altyapı haline getiriyor.
Bilim Dünyasına 16 Yeni Tür Kazandıran Çevre Çalışmaları
TANAP’ın çevresel etki programları kapsamında:
- Türkiye’de ilk kez 500 metrelik güzergâh koridorunda EUNIS Seviye 3 habitat haritaları hazırlandı.
- 9’u böcek, 7’si bitki olmak üzere 16 yeni tür bilim dünyasına tanıtıldı.
- Orman ve step alanlarında yapılan biyoçeşitlilik dengeleme projeleri ile çevresel katkı güçlendirildi.
Bu çalışmalar sayesinde proje, uluslararası sürdürülebilirlik ödülleri aldı.
Arkeoloji ve Kültürel Miras için Öncü Keşifler
TANAP’ın kültürel miras araştırmaları sonucunda:
- Daha önce kaydı olmayan 106 arkeolojik ve kültürel alan keşfedildi ve tescil edildi.
- Kurtarma kazılarıyla 48 arkeolojik alan gün yüzüne çıkarıldı.
- Yaklaşık 1.000 arkeolojik eser Türkiye kültür envanterine eklendi.
En çarpıcı keşif, 335. kilometrede bulunan Alaybeyi Arkeolojik Alanı oldu. TÜBİTAK analizlerine göre bölgedeki en eski yerleşim M.Ö. 4720–4553 yıllarına kadar uzanıyor.
1.000’in Üzerinde Sosyal Sorumluluk Projesi
TANAP yalnızca enerji taşımakla kalmadı; güzergâh boyunca sosyal kalkınmaya da büyük destek sağladı.
SEİP (Sosyal ve Çevresel Yatırım Programları) kapsamında:
Eğitim, sağlık, altyapı, çevre ve ekonomik gelişim başlıklarında 20 il, 67 ilçe, 600 köyde 1.000’den fazla proje hayata geçirildi.
Bu yönüyle TANAP, enerji sektöründe bölgesel kalkınma odaklı en kapsamlı sosyal yatırım örneklerinden biri olarak değerlendiriliyor.