Son araştırmalar, iklim değişikliğinin etkisiyle yavaş kuraklık süreçlerinin ani kuraklıklara dönüşerek, sıcak hava dalgaları ve orman yangınları için uygun koşulların oluştuğunu ortaya koyuyor.
Southampton Üniversitesi ve Nanjing Bilgi Bilimi ve Teknolojisi Üniversitesi‘nin birlikte yürüttüğü bir araştırmaya göre, iklim değişikliği nedeniyle kuraklık süreçleri hızlanmakta ve bu durum sıcak hava dalgaları ile orman yangınlarının tehlikeli bir şekilde artmasına yol açmakta. Bu bulgular, iklim değişikliğinin doğal afetler üzerindeki etkilerini anlamamızı sağlayarak, uygun önlemlerin alınması konusunda önemli bir uyarı niteliği taşıyor.
“İklim değişikliği sebebiyle mevsimsel kuraklıkların ani ve yavaş kuraklıklara dönüşümü” adlı araştırmada, toprak nemindeki azalmanın başlangıç hızına bağlı olarak mevsimsel kuraklıklar, ani kuraklıklar ve yavaş kuraklıklar olarak sınıflandırılıyor. Bu araştırmada, son 64 yıl boyunca kuraklık gelişme dönemleri küresel olarak incelendi. Çalışma, iklim değişikliğinin kuraklık olgusu üzerindeki etkilerini anlamamıza ve gelecekteki eğilimleri tahmin etmemize yardımcı olmak amacıyla yapıldı.
“Küresel İklim Değişikliği, Ani Kuraklıkları Artırıyor ve Risk Yönetimini Etkiliyor”
Ani kuraklıkların toplam mevsimsel kuraklıklara oranının küresel eğilimi ile mevsimsel kuraklıkların başlangıç hızının insan kaynaklı iklim değişikliği ile ilişkisi incelendi. Ayrıca, elde edilen eğilimlerin Birleşmiş Milletler Hükümetler arası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) SREX raporunda vurgulanan bölgelere göre risk yönetimi açısından nasıl değiştiği de araştırıldı.
Çalışmada, ani kuraklıkların mevsimsel kuraklık olaylarına ve başlangıç hızına oranlandığı gözlemlenmiştir. Bu çalışmada, nemli bölgelerde ani kuraklıkların daha sık görüldüğü belirlendi. Ayrıca, ani kuraklıkların genellikle 30-45 gün sürdüğü, yavaş kuraklıkların ise 40-60 gün sürdüğü tespit edilmiştir. Bu bulgular, iklim değişikliğinin kuraklık olaylarının süresi ve yoğunluğu üzerindeki etkisini anlamamıza yardımcı olmakta..
Çalışma, yüksek ani kuraklık oranlarına sahip bölgelerde yağış eksikliği ve hızlı toprak su kaybıyla ilişkili olarak daha hızlı kuraklık başlangıçlarının yaşandığını ortaya koymuştur. Özellikle Avrupa, Kuzey Asya, Güney Çin, Doğu ve Kuzey Amerika’nın bazı bölgeleri gibi nemli alanlarda, ani kuraklık olaylarının daha olası olduğu belirtilmiştir. Bu bölgelerde, iklim değişikliği etkisiyle mevsimsel kuraklıkların ani ve hızlı bir şekilde ortaya çıkmasıyla su kaynakları ve ekosistemler üzerinde önemli etkiler yaşanabileceği vurgulanmaktadır. Bu bulgular, iklim değişikliğiyle mücadele ve kuraklık risk yönetimi konularında stratejilerin belirlenmesinde önemli bir yol gösterici olabilir.
Kuraklık Başlangıç Hızı Artıyor
Karasal su kaybının ısınan bir iklimde arttığı hipotezinden hareket eden araştırmacılar, kuraklık başlangıcının küresel olarak hızlandığını öne sürerek, çalışma kapsamında ani kuraklık oranının ve mevsimsel kuraklıkların başlangıç hızının artış eğilimi gösterdiğine dair güçlü sonuçlara ulaştılar. Araştırmacılar, bu bulguların mevsimsel kuraklıkların daha hızlı geliştiğini ve küresel ölçekte yavaş kuraklıklardan ani kuraklıklara bir kayış olduğunu gösterdiğini belirtmekte.
Özellikle SREX bölgelerinde ani kuraklıklara geçişte önemli bir artış oranı olan yüzde 74’ün üzerinde bir oran dikkat çekiyor. Bu bölgeler arasında Doğu ve Kuzey Asya, Avrupa, Sahra ve Güney Amerika’nın batı kıyıları öne çıkıyor. Ayrıca, mevsimsel kuraklıkların başlangıç hızında Kuzey Asya, Avustralya, Avrupa ve Güney Amerika’nın batı kıyılarında ciddi bir artış olduğu vurgulanıyor. Bu bulgular, iklim değişikliğinin küresel kuraklık desenleri üzerindeki etkisini daha iyi anlamamıza ve buna yönelik önlemler geliştirmemize yardımcı oluyor.
Türkiye’deki kuraklığa dair daha detaylı bilgi edinmek için aşağıdaki videodan yaralanabilirsiniz.
