AB, küresel ormansızlaşmayı azaltmayı hedefleyen yasayı teknik ve sektörel gerekçelerle ikinci kez erteledi. Yeni takvim 2026 ve 2027’yi işaret ediyor.
Avrupa Birliği, küresel ormansızlaşmayla mücadele kapsamında hazırlanan ve ithal ürünlere sıkı çevresel yükümlülükler getiren Ormansızlaşmayı Önleme Yasası’nın yürürlüğünü ikinci kez erteleme kararı aldı. Avrupa Birliği Konseyi tarafından yapılan açıklamaya göre, sanayiden gelen itirazlar ve uygulamaya yönelik dijital altyapının henüz hazır olmaması bu kararın temel gerekçeleri arasında yer aldı.
AB’nin Ormansızlaşmayla Mücadele Hedefi
Dünyada bir ilk olma niteliği taşıyan yasa; kakao, palmiye yağı, soya, kahve ve sığır eti gibi ürünlerin ormansızlaşma ile bağlantılı şekilde AB pazarına girmesini engellemeyi amaçlıyor. Düzenleme kapsamında, bu ürünleri AB’ye ihraç eden şirketlerin, tedarik zincirlerinin orman tahribatına yol açmadığını belgelemeleri zorunlu olacak.
AB, söz konusu politika ile ithal ürün tüketiminden kaynaklanan küresel ormansızlaşmanın yaklaşık %10’unu ortadan kaldırmayı hedefliyor.
Yeni Uygulama Takvimi Netleşti
Başlangıçta Aralık 2024’te yürürlüğe girmesi planlanan yasa, daha önce bir kez ertelenmişti. Son kararla birlikte uygulama takvimi yeniden güncellendi:
- Büyük şirketler için yükümlülükler: 30 Aralık 2026
- Yıllık cirosu 10 milyon euronun altında olan küçük işletmeler için: 30 Haziran 2027
Bu değişiklikle, şirketlere uyum süreci için ek zaman tanınmış oldu.
Sanayi ve Ticaret Ortaklarından İtirazlar
Brezilya, Endonezya ve ABD başta olmak üzere birçok ticaret ortağı, düzenlemenin ihracat maliyetlerini artıracağı ve tedarik zincirlerini zorlayacağı gerekçesiyle yasaya karşı çıkmıştı. Ayrıca AB Komisyonu, yasanın uygulanabilmesi için gerekli olan bilgi teknolojisi ve izleme sistemlerinin henüz tam anlamıyla hazır olmadığına dikkat çekti.
Gıda Devlerinden Gecikmeye Uyarı
Öte yandan Nestlé, Ferrero ve Olam Agri gibi küresel gıda şirketleri, yasanın daha fazla ertelenmesinin dünya genelindeki ormanlar üzerinde ciddi riskler oluşturabileceği uyarısında bulunmuştu. Şirketler, düzenlemenin gecikmeden hayata geçirilmesinin iklim kriziyle mücadelede kritik öneme sahip olduğunu vurguluyor.
AB Ormansızlaşma Yasası’nın ikinci kez ertelenmesi, çevresel hedefler ile ekonomik ve teknik gerçekler arasındaki denge arayışını bir kez daha gündeme taşırken, önümüzdeki yıllarda uygulanacak yeni takvimin yakından izleneceği belirtiliyor.