Mavi Nefes Projesi’nde Türkiye’de ilk kez 2.000 yaşında deniz çayırı keşfedildi; ekosistem ve biyolojik çeşitlilik için tarihi bir adım atıldı.
Garanti BBVA ve TURMEPA iş birliğiyle yürütülen Mavi Nefes Projesi’nin Göcek ayağında, Türkiye’nin en yaşlı deniz çayırı tespit edildi. Prof. Dr. Ergün Taşkın ve ekibi, Kızılada açıklarında 2.000 yaşında bir deniz çayırını bilimsel olarak belirledi. Bu keşif, ülkemiz adına deniz araştırmalarında tarihi bir başarı niteliğinde.
Deniz Çayırlarının Ekosistemdeki Önemi
Deniz çayırları, oksijen üretimi, karbon tutumu ve biyolojik çeşitliliğin korunması açısından kritik bir role sahip. Bir kilometrekare deniz çayırı, yaklaşık 1.000 insanın yıllık oksijen ihtiyacını karşılıyor ve karbon tutma kapasitesiyle iklim değişikliğiyle mücadeleye katkı sağlıyor. Ayrıca balıklar ve kabuklular için yaşam ve üreme alanı sağlıyor, kıyı erozyonunu önlüyor ve sediment tabakalarında ekosistemin tarihini saklıyor.
2021 yılında Marmara Denizi’ndeki müsilaj krizine yanıt olarak başlatılan proje, dört yılda Türkiye genelinde çevresel ve bilimsel birçok sonuç üretti. Marmara Denizi’nde 275 ton, Van Gölü’nde 16 ton katı atık toplandı. Göcek’te sıvı atık alım teknesi, 860 bin litre atığı toplayarak yaklaşık 6,8 milyon litre deniz suyunun kirlenmesini önledi.
Fethiye-Göcek Özel Çevre Koruma Bölgesi’nde “Deniz Çayırlarının İzlenmesi, Korunması ve Ekimi Projesi” kapsamında Prof. Dr. Ergün Taşkın ekibi tarafından 10 bin deniz çayırı fidesi transplantasyonu yapıldı; ekilen alanlarda %70’in üzerinde canlılık oranı sağlandı. Ayrıca 1.545 deniz türü tespit edilerek biyolojik çeşitliliğin korunmasına yönelik veriler toplandı.
Toplumsal Farkındalık ve Eğitim
Mavi Nefes Projesi, çevresel farkındalığı artırmayı da hedefliyor. TURMEPA’nın Milli Eğitim Bakanlığı protokolleriyle yürüttüğü çevrim içi eğitimler ve gezici Mavi Nefes Eğitim Otobüsü aracılığıyla bugüne kadar 100 bini aşkın öğrenci ve 5 binden fazla öğretmene ulaşıldı. Lise öğrencileri için “Mavi Dedektifler” programıyla gençler çevre bilinci kazanıyor ve kendi projelerini geliştirme fırsatı buluyor.